Uczestnicy międzynarodowego projektu badawczego z Finlandii, Hiszpanii, Francji, Włoch i Polski odwiedzili teren planowanej kopalni odkrywkowej Oczkowice w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Naukowcy, samorządowcy oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych zapoznali się ze społecznymi, środowiskowymi i ekonomicznymi skutkami wydobycia węgla brunatnego w tym regionie. Ich wnioski były jednoznaczne – budowa kopalni w tym miejscu jest nieracjonalna. „Na drodze do […]
Przeczytaj więcejUczestnicy międzynarodowego projektu badawczego z Finlandii, Hiszpanii, Francji, Włoch i Polski odwiedzili teren planowanej kopalni odkrywkowej Oczkowice w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Naukowcy, samorządowcy oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych zapoznali się ze społecznymi, środowiskowymi i ekonomicznymi skutkami wydobycia węgla brunatnego w tym regionie. Ich wnioski były jednoznaczne – budowa kopalni w tym miejscu jest nieracjonalna.
„Na drodze do społeczeństwa niskoemisyjnego” – tak brzmi tytuł projektu badawczo-dydaktycznego, który sprowadził na Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu naukowców z Finlandii, Hiszpanii, Francji i Włoch. Wspólnie z polskimi kolegami, a także samorządowcami i przedstawicielami organizacji pozarządowych. pracowali nad problemem jakości powietrza w swoich krajach, wykorzystaniem energii odnawialnej oraz zagadnieniem wykorzystania węgla do celów energetycznych i skutków środowiskowych, związanych z pozyskiwaniem tego surowca.
Na zaproszenie Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii” uczestnicy projektu pojawili się również na terenie planowanej odkrywki Oczkowice w południowo-zachodniej Wielkopolsce, gdzie na własne oczy mogli zobaczyć miejscowości, zakłady przemysłowe i gospodarstwa rolnicze, które bezpowrotnie znikną z powierzchni ziemi po pozytywnej decyzji o eksploatacji złoża.
- Zależało nam, aby pokazać naszym gościom przekrój wszystkich problemów, z jakimi mierzą się osoby mieszkające i gospodarujące na terenie planowanej odkrywki. Stąd wizyta w kilku lokalnych firmach, spotkanie z rolnikami, prezentacja na temat znaczenia regionu dla bezpieczeństwa żywnościowego kraju, skutków środowiskowych powstania kopalni czy wreszcie rozmowa z wicestarostą gostyńskim i powiatowym geologiem – wylicza Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii”.
Goście, na co dzień pracownicy takich uczelni jak Uniwersytet Wschodniej Finlandii czy Uniwersytet w Gironie, nie mogli uwierzyć, że nikt nie chce brać pod uwagę naukowych ekspertyz stawiających pod znakiem zapytania sens eksploatowania złoża Oczkowice.
- Jest wiele przesłanek mówiących o tym, że budowa kopalni w tym miejscu jest nieracjonalna. Pomimo wielu ekspertyz przygotowanych przez niezależnych specjalistów, wskazujących m.in. na hydrogeologiczne skutki eksploatacji węgla brunatnego ze złoża Oczkowice, odkrywka ta ciągle pojawia się w rządowych dokumentach. Bardzo poruszył nas ten temat, przede wszystkim z powodu kontrowersji i konfliktów społeczno-ekonomicznych, jakie może spowodować realizacja tego projektu – tłumaczy dr Iwona Markuszewska, koordynator projektu „Na drodze do społeczeństwa niskoemisyjnego” z Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu.
Naukowcy podważali nie tylko sens eksploatacji węgla, ale również obejmowania złoża Oczkowice ochroną.
- Od czasu do czasu słychać głosy, że kopalni nie będzie. Przeczą temu jednak konkretne działania, m.in. prace nad Polityką Surowcową Państwa, która ma nałożyć ochronę na największe złoża. Być może o to właśnie chodzi – z powodu ochrony region przestanie się rozwijać, więc za kilka lat ktoś powie: To niech już tutaj będzie chociaż ta kopalnia. Może to sposób na złamanie oporu społeczności lokalnej, która od lat konsekwentnie mówi temu pomysłowi nie? To rażąca kwestia – mieszkańcy są przeciw, eksperci także, a nikt nie kwapi się z podjęciem dialogu w oparciu o racjonalne przesłanki i argumenty – podkreśla dr Markuszewska.
Uczestnicy projektu „Na drodze do społeczeństwa niskoemisyjnego” zapowiedzieli, że niebawem zamierzają wrócić do południowo-zachodniej Wielkopolski, tym razem z nowym projektem badawczym, poświęconym złożu Oczkowice.
Przy planowaniu budowy kopalni odkrywkowej należy prowadzić dialog ze społecznością lokalną oraz brać pod uwagę wszystkie koszty inwestycji – to główne wnioski z dyskusji podczas Konferencji Konsultacyjnej Polityki Surowcowej Państwa. W Poznaniu na spotkaniu z wiceministrem środowiska pojawili się samorządowcy i przedstawiciele stowarzyszeń z południowo-zachodniej Wielkopolski, zaniepokojeni planami budowy kopalni odkrywkowej na złożu Oczkowice. W […]
Przeczytaj więcejPrzy planowaniu budowy kopalni odkrywkowej należy prowadzić dialog ze społecznością lokalną oraz brać pod uwagę wszystkie koszty inwestycji – to główne wnioski z dyskusji podczas Konferencji Konsultacyjnej Polityki Surowcowej Państwa. W Poznaniu na spotkaniu z wiceministrem środowiska pojawili się samorządowcy i przedstawiciele stowarzyszeń z południowo-zachodniej Wielkopolski, zaniepokojeni planami budowy kopalni odkrywkowej na złożu Oczkowice.
W Poznaniu odbyły się kolejne konsultacje regionalne związane z projektem Polityki Surowcowej Państwa. Tematem dyskusji był ósmy, kluczowy filar tego projektu dotyczący ryzyka, planowania inwestycji i bezpieczeństwa. Organizatorem spotkania w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim był wiceminister środowiska, Główny Geolog Kraju i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa prof. Mariusz Orion Jędrysek.
W konsultacjach uczestniczyli także wicewojewoda wielkopolski Marlena Maląg, posłowie Jan Mosiński i Jan Dziedziczak, zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska Marek Kajs, wielu naukowców, ekspertów, samorządowców, a także przedstawicieli strony społecznej, m.in. Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii oraz Stowarzyszenia Nasz Dom.
Spotkanie miało dotyczyć kwestii ogólnych, ale wszyscy zaproszeni goście co chwila nawiązywali do planowanej inwestycji na złożu Oczkowice, która w Wielkopolsce budzi najwięcej emocji i kontrowersji. – Planując tego typu inwestycję, należy stawiać na dialog i transparentność. Trzeba wsłuchiwać się w głos ludzi, wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom i interesom. Trzeba także pamiętać o wszystkich kosztach budowy kopalni, o skutkach, jakie dla przemysłu rolno-spożywczego przyniesie jej powstanie. Z moich wyliczeń wynika, że na budowie Oczkowic więcej stracimy, niż zyskamy – podkreślał poseł Jan Mosiński. Wtórował mu drugi parlamentarzysta Jan Dziedziczak, który wskazywał, że południowo-zachodnia Wielkopolska jest spichlerzem Polski, a jego likwidacja będzie miała katastrofalne skutki dla całego kraju.
Przeciwnicy budowy kopalni apelowali do wiceministra Jędryska, aby nie tylko nie wydawał zgody na inwestycję, ale również odstąpił od pomysłu objęcia złoża Oczkowice ochroną przed zabudową powierzchniową.
- Wszystkie ekspertyzy, które do tej pory powstały, wyraźnie pokazują, że z powodu trudnej sytuacji hydrologicznej ta inwestycja nie ma sensu. A skoro kopalnia nie ma uzasadnienia ekonomicznego, po co obejmować te złoża ochroną? Jako przedsiębiorcy co chwila zderzamy się z sytuacją, że ktoś odstępuje od inwestowania w naszym regionie, bo boi się, że za chwilę nie będzie mógł tutaj nic wybudować. Dyskutując o ryzyku i planowaniu inwestycji mówmy też o tym problemie, a nie skupiajmy się wyłącznie na bezpieczeństwie spółek, które chcą wydobywać węgiel czy inne surowce – zaznaczał Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
Przeciwnicy budowy kopalni nie tylko wyrażali swój sprzeciw, ale wnosili konstruktywne uwagi do projektu Polityki Surowcowej Państwa. Wypowiadający się w imieniu samorządowców starostwa rawicki Adam Sperzyński postulował m.in., aby urealniać wartość zasobów poprzez wprowadzenie międzynarodowego systemu dokumentacji złóż oraz aby przeprowadzać ich wielokryterialną waloryzację, która uwzględni nie tylko wartość węgla, ale także wszystkie koszty zewnętrzne.
- Przede wszystkim jednak liczymy na profesjonalne i szczegółowe konsultacje ze społecznościami lokalnymi. Chcemy być traktowani podmiotowo i uczestniczyć w stanowieniu prawa, które nas bezpośrednio dotyka – mówił starosta rawicki. W podobnym tonie wypowiadała się Sylwia Maćkowiak ze Stowarzyszenia Nasz Dom. – Zastanówmy się, czy obok raportu oddziaływania na środowisko inwestorzy nie powinni przeprowadzać raportów oddziaływania ich inwestycji na społeczeństwo. W przypadku Oczkowic mówimy o przesiedleniu ponad 17 tysięcy osób, likwidacji 1332 przedsiębiorstw i 1789 gospodarstw rolnych. Co z tymi wszystkimi ludźmi ma się stać? O nich trzeba rozmawiać na etapie planowania inwestycji, jeszcze zanim uznamy złoże za strategiczne. Mamy wiele argumentów merytorycznych, które podważają nie tylko sens tej inwestycji, ale w ogóle wpisywania Oczkowic na listę złóż chronionych. Po co więc to robić, po co siać niepokój? My po prostu chcemy w spokoju gospodarować na naszej ziemi – apelowała do rządzących.
Emocje starał się tonować Mariusz Orion Jędrysek, który podkreślił, że w jego opinii podczas planowania każdej inwestycji kluczowe są koszty zewnętrzne. – Zaznaczam jednak, że przestają się one liczyć w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Dlatego musimy chronić złoża, żeby mieć silne państwo, a polityka surowcowa ma temu pomagać – dodawał wiceminister środowiska. Spotkanie zakończył ważną deklaracją – bez zgody społecznej nie da się przeprowadzić żadnej inwestycji górniczej. Zapowiedział również zorganizowanie konferencji poświęconej wyłącznie Oczkowicom. Spotkanie ma się odbyć jesienią w Krobi.
Zagłębie Ruhry w północno-zachodniej części Niemiec było w przeszłości przemysłowym sercem Europy. W regionie w blisko 200 kopalniach pracowało kiedyś 500 tysięcy górników, produkując rocznie 124 miliony ton węgla. Sytuacja jednak uległa dużej zmianie. W regionie zamykane się kolejne kopalnie, a kiedy działalność zakończy ostatni zakład w Bottrop, co ma nastąpić wkrótce, era czarnego paliwa […]
Przeczytaj więcejZagłębie Ruhry w północno-zachodniej części Niemiec było w przeszłości przemysłowym sercem Europy. W regionie w blisko 200 kopalniach pracowało kiedyś 500 tysięcy górników, produkując rocznie 124 miliony ton węgla. Sytuacja jednak uległa dużej zmianie. W regionie zamykane się kolejne kopalnie, a kiedy działalność zakończy ostatni zakład w Bottrop, co ma nastąpić wkrótce, era czarnego paliwa dobiegnie końca.
Energia odnawialna w miejsce węgla
Obecnie Zagłębie Ruhry przechodzi transformację, ponieważ Niemcy chcą postawić na energię odnawialną. Mimo że węgiel napędzał dwie epoki rewolucji przemysłowej, coraz więcej państw decyduje się na odejście od czarnego paliwa. Droga od brudnego źródła energii, jakim jest węgiel, do czystej energii nie jest jednak łatwa.
Jeśli Niemcy będą dążyć do realizacji swoich celów klimatycznych, znaczna część nowej energii z pewnością będzie pochodzić z energii wiatrowej. Niemcy mają więcej turbin wiatrowych niż jakikolwiek inny kraj w Europie, a wiele z nich zainstalowano w ciągu ostatnich sześciu lub siedmiu lat. Wiatr jednak nie wieje konsekwentnie, więc ta zmiana stanowi wyzwanie dla sieci elektrycznej. Nawet niewielkie zakłócenia w zasilaniu mogą mieć bowiem daleko idące konsekwencje.
Gdy uruchomione zostaną kolejne turbiny wiatrowe, a kolejne kopalnie zostaną zamknięte, problem ten będzie tylko większy. Ogromne wyzwanie będzie stanowiło przechowywanie energii. W tym niezwykle pomocne mogą okazać się… stare kopalnie. Niemcy mają pomysł, aby wykorzystać je do produkcji czystej energii.
Nowe życie starych kopalń
Do zamiany kopalni w baterie potrzeba… grawitacji. Na wyjątkowy pomysł wykorzystania starych zakładów górniczych wpadło dwóch niemieckich profesorów z uniwersytetu w Duisburg-Essen: André Niemann i Ulrich Schreiber. Swoją koncepcję tłumaczą w następujący sposób:
– Kiedy podnosimy ciężki przedmiot, przechowuje on energię wykorzystywaną do podniesienia go – energię potencjalną – dopóki nie zostanie uwolniony i nie spadnie na ziemię. Powiedzmy, że ciężkim przedmiotem, który podnosimy, jest woda. Kiedy chcemy zmagazynować energię, po prostu musimy pompować wodę pod górę, do zbiornika. Kiedy chcemy użyć tej energii, pozwalamy wodzie płynąć z powrotem przez serię turbin, które zamieniają grawitacyjny przypływ w energię elektryczną.
Założeniem Niemców było to, że im większa odległość pomiędzy górnym i dolnym zbiornikiem, tym więcej energii można przechowywać. A czy jest coś głębszego niż kopalnia węgla?
Schreiber, geolog, zdał sobie sprawę, że teoretycznie możliwe jest zamontowanie pompowanego zbiornika magazynowego w kopalni, ale nigdy wcześniej tego nie robiono. Niemann, inżynier hydraulik, pomyślał, że propozycję warto przetestować. Zebrał trochę pieniędzy na badania, a następnie przez kilka lat sprawdzał możliwości realizacji pomysłu, szukając odpowiedniego miejsca w Zagłębiu Ruhry i obliczając koszty i korzyści.
Inwestycja w przyszłość
Po zapoznaniu się z siecią linii uskokowych i warstw stratygraficznych, zespół Niemanna zdecydował się na zamknięcie kopalni Prosper-Haniel. Ich podziemny zbiornik będzie zbudowany jak potężny tunel drogowy: żelbetowy pierścień o długości 14 kilometrów i wysoki na prawie 30 metrów, z różnicą wysokości kilku metrów od jednej strony pierścienia do drugiej, aby umożliwić przepływ wody. Przy maksymalnym przechowywaniu turbiny mogą pracować przez cztery godziny, zapewniając 800 megawatogodzin energii rezerwowej, wystarczającej do zasilenia 200 000 domów.
Niemcy wiedzą, że elektrownie szczytowo-pompowe są bardzo atrakcyjne. Wiatr i słońce to kapryśne źródła energii – „niestałe” – a magazynowanie energii może pomóc wyrównać dramatyczne skoki. Gdy wiatr jest bardzo silny, można zmagazynować dodatkową moc w baterii. Gdy chmura przesuwa się nad słońcem, można wycofać zasilanie. Jest to proste, a ponieważ sieci coraz częściej korzystają z energii odnawialnej, jest ona coraz bardziej potrzebna.
Jedyny i niezwykle istotny problem związany z tym rozwiązaniem: jest ono wciąż drogie. Technologie turbin wiatrowych i słonecznych stają się coraz tańsze, ale koszty przechowywania energii pozostały wysokie. Pompowane elektrownie wodne wymagają bardzo dużych inwestycji z góry. Niemann szacuje, że kosztowałoby to od 10 000 do 25 000 euro za metr tunelu i około 500 milionów euro za całość. W tej chwili ani rząd, ani firmy energetyczne z Ruhry nie są skłonne do dokonywania tego typu inwestycji.
Mimo że na wdrożenie tego rozwiązania trzeba będzie zapewne długo poczekać, zainteresowanie okazuje wiele państw. W Zagłębiu Ruhry profesorów Niemanna i Schreibera odwiedziły delegacje z kilku krajów: USA, Chin, Francji, RPA, Słowacji, a także Polski.
Odejść od węgla raz na zawsze
Umierający przemysł węglowy wymaga dużo pracy. Miasta zbudowane wokół jednej branży, takiej jak górnictwo węglowe, rozwijają wspólną tożsamość. Dla wielu pracowników i ich rodzin szukanie pracy po zamknięciu kopalni nie jest łatwe. Górnictwo jest postrzegane jako powołanie, dziedzictwo i ludzie chcą odzyskać swój styl życia. Kiedy przemysł węglowy zaczął gasnąć, ludzie wierzyli, że dobre czasy jeszcze powrócą. Ale one minęły i nie można pozwolić, żeby wróciły.
Odchodzenie od węgla wymaga strategii. Udowadnia to burmistrz Bottrop, Bernd Tischler. Po objęciu urzędu w 2009 roku pomyślał, że Bottrop może odrodzić się jako centrum energii odnawialnej i efektywności energetycznej. Opracował instalacje grzewcze, które odprowadzają metan zebrany z kopalni i uczynił z Bottrop pierwsze miasto w Zagłębiu Ruhry z planowaną strefą dla energii wiatrowej. W 2010 Bottrop zdobyło tytuł „Miasta innowacji”, modelu tego, czym mogą stać się miasta Zagłębia Ruhry. Bottrop otrzymuje teraz 40 procent swojej energii z odnawialnych źródeł, co daje 10 punktów procentowych powyżej średniej krajowej.
Burmistrz Bottrop jest zdania, że duża odpowiedzialność spoczywa na zarządzających miastami i politykach. Ich zadaniem jest zamiana lęku w nową wizję przyszłości. Warto współpracować z instytucjami i interesariuszami, którzy zwykle nie pracują razem. Tym, co powinno ich połączyć, jest wspólny cel – walka o czystą energię dla obecnych i przyszłych pokoleń.
źródło: grist.org
Ponad 250 miliardów złotych mogą wynieść straty w produkcji rolnej w wyniku budowy kopalni odkrywkowej Oczkowice – wynika z najnowszej ekspertyzy naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. To trzy razy więcej niż wartość węgla brunatnego znajdującego się w tym złożu. – W świetle tych danych wraca pytanie o ekonomiczne uzasadnienie powstania odkrywki – komentuje Leszek […]
Przeczytaj więcejPonad 250 miliardów złotych mogą wynieść straty w produkcji rolnej w wyniku budowy kopalni odkrywkowej Oczkowice – wynika z najnowszej ekspertyzy naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. To trzy razy więcej niż wartość węgla brunatnego znajdującego się w tym złożu. – W świetle tych danych wraca pytanie o ekonomiczne uzasadnienie powstania odkrywki – komentuje Leszek Wenderski ze Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii”.
Wspólna inicjatywa środowisk naukowych oraz firm zrzeszonych w Stowarzyszeniu „Przedsiębiorczość dla Ekologii” zaowocowała opracowaniem ekspertyzy przedstawiającej analizę zysków i strat, jakie wiążą się z uruchomieniem węglowej inwestycji w południowo-zachodniej części województwa wielkopolskiego. Dokument jest wynikiem wielomiesięcznych prac zespołu ekspertów z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
W celu pełnego poznania potencjalnych skutków uruchomienia odkrywki Oczkowice naukowcy przeprowadzili wszechstronną i wielowariantową analizę. Symulacje na potrzeby badania zostały wykonane według trzech różnych scenariuszy, a w każdym z nich zaprezentowano dwa warianty ustalenia strat w rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym.
– Prace nad ekspertyzą trwały kilka miesięcy, ponieważ chcieliśmy przedstawić jak najbardziej dokładne szacunki. Analizowaliśmy straty w rolnictwie zarówno dla planowanego Południowo-Zachodniego Obszaru Funkcjonalnego, jak i dla pełnego obszaru oddziaływania odkrywki, czyli terenu, który zostanie objęty lejem odprężeniowym. Podstawę obliczeń stanowiła sytuacja w rolnictwie w ostatnich latach, a także zachodzące trendy. Ponadto przeprowadziliśmy badania ankietowe wśród rolników. W każdym z analizowanych wariantów dla pełnego obszaru oddziaływania odkrywki poziom strat w produkcji agrobiznesu przewyższa wartość węgla znajdującego się w złożu – podkreśla prof. dr hab. Walenty Poczta, dziekan Wydziału Ekonomiczno-Społecznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który stanął na czele zespołu opracowującego ekspertyzę.
Z analizy wynika, że średni ubytek produkcji rolnej i ze sprzedaży przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego dla wszystkich wariantów i scenariuszy wyniesie 255,19 mld zł, a dochodów 56,38 mld zł. Ponadto objęcie złoża Oczkowice ochroną będzie się wiązało z poniesieniem poważnych strat, które w przypadku przeciętnego gospodarstwa w 30-letnim okresie mogą oznaczać ubytek dochodu rolniczego o wartości 0,6-1,3 mln zł. Według ekspertyzy jest to kwota, która w tym samym czasie pozwoliłaby takiemu gospodarstwu co najmniej potroić produkcję zwierzęcą.
– Ekspertyza wykazała, że jeśli odkrywka zostanie uruchomiona, szkody będą jeszcze większe niż się spodziewaliśmy. Wielkość strat w rolnictwie szokuje zwłaszcza w zestawieniu z wartością węgla w złożu Oczkowice, którą szacuje się pomiędzy 75 a 100 mld zł. To kolejny dowód na to, że odkrywka w południowo-zachodniej Wielkopolsce nie ma uzasadnienia ekonomicznego i jest szkodliwa nie tylko dla lokalnej gospodarki, ale również dla całej Polski. Dokument jasno pokazuje, że produktywność gospodarstw działających na tym obszarze jest aż o 90% wyższa od przeciętnej w kraju. Zniszczenie tego dziedzictwa na rzecz budowy kopalni jest niedopuszczalne – zaznacza Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii”.
Streszczenie ekspertyzy pt. „Wpływ planowanej kopalni Oczkowice na ekonomiczny, produkcyjny i społeczny potencjał rolnictwa i jego otoczenia na agrobiznes południowo-zachodniej części województwa wielkopolskiego”, opracowane przez naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, dostępne jest tutaj.
Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii” wybrało nowe władze na kolejną, czteroletnią kadencję. Prezesem zarządu Stowarzyszenia pozostał Leszek Wenderski. Funkcję wiceprezesa objął dr Witold Szpurka, zaś skarbnika – Sławomir Paszkier.
Przeczytaj więcejWalne Zebranie Członków Stowarzyszenia „Przedsiębiorczość dla Ekologii” wybrało nowe władze na kolejną, czteroletnią kadencję.
Prezesem zarządu Stowarzyszenia pozostał Leszek Wenderski. Funkcję wiceprezesa objął dr Witold Szpurka, zaś skarbnika – Sławomir Paszkier.
Od 1990 do 2016 r. wsparcie dla górnictwa węgla i energetyki węglowej sięgnęło 230 mld zł w pieniądzu z 2016 r. – ocenia think-tank WiseEuropa. Według jego szacunków realizacja obecnej polityki energetycznej to kolejne 150 mld zł wsparcia do 2030 r. Największe koszty restrukturyzacji górnictwa przypadły na lata 90. i na okres tuż przed wstąpieniem […]
Przeczytaj więcejOd 1990 do 2016 r. wsparcie dla górnictwa węgla i energetyki węglowej sięgnęło 230 mld zł w pieniądzu z 2016 r. – ocenia think-tank WiseEuropa. Według jego szacunków realizacja obecnej polityki energetycznej to kolejne 150 mld zł wsparcia do 2030 r.
Największe koszty restrukturyzacji górnictwa przypadły na lata 90. i na okres tuż przed wstąpieniem Polski do UE – w latach 1990-2012 było to 197 mld zł, w latach 2013-2016 – 32 mld zł. Na lata 2017-2030 autorzy przewidują dalsze 155 mld zł wsparcia. Średnio na rok daje to odpowiednio 8,6, 8,0 i 11,1 mld zł. W przypadku ostatniej dekady przeciętne jednostkowe wsparcie energetyki węglowej sięgnęło 45 zł/MWh, co – jak podkreśla się w raporcie – odpowiada ok. 1/4 ceny tej ilości energii na rynku hurtowym.
Aktualne opracowanie uwzględnia nowe rodzaje wsparcia dla sektora górnictwa – czyli dokapitalizowanie kopalń przez spółki skarbu państwa oraz pomoc publiczną na zamykanie najbardziej nierentownych kopalń. Spróbowano również oszacować koszty do 2030 r. związane z propozycjami, które dopiero są rozważane – jak rynek mocy – oraz takich, które według autorów będą musiały się pojawić, jak chociażby koszty zamykania kolejnych kopalń – tłumaczy Aleksander Śniegocki z WiseEuropa, współautor raportu.
W ostatnich latach spadło nieco wsparcie dla energetyki węglowej, co wynika z czynników pozasektorowych – spadku cen „zielonych certyfikatów” oraz zaostrzeniu zasad przyznawania darmowych uprawnień do emisji CO2 przy jednoczesnym spadku ich cen – wskazał Śniegocki. Pojawiły się natomiast nowe mechanizmy wynagradzania rezerw mocy – Operacyjna Rezerwa Mocy oraz Interwencyjna Rezerwa Zimna. Ich koszty są jeszcze relatywnie niskie, a jednocześnie niewielkie w stosunku do tego, co trzeba będzie zapłacić z tytułu rynku mocy, który w większej części jest adresowany do energetyki węglowej – wskazał Śniegocki.
Jednocześnie, WiseEuropa oceniło, że w całym okresie wsparcie dla OZE kosztowało 17 mld zł nie licząc współspalania biomasy z węglem oraz starych elektrowni wodnych. Na lata 2013-2016 przypadło 9 mld zł z tej kwoty.
Raport nie bierze pod uwagę tzw. kosztów zewnętrznych górnictwa i energetyki węglowej, obejmujący np. koszty emisji do środowiska szkodliwych substancji czy koszty zdrowotne. Są one trudne do oszacowania, ale ostrożnie można szacować, że uwzględniając je cały rachunek rośnie o rząd wielkości – zaznaczył Śniegocki.
Źródło: pap.pl, wnp.pl
Gry dla dzieci, sadzonki drzew od Nadleśnictwa w Piaskach, a nawet zupa ogórkowa przygotowana przy współudziale małego Mateusza Biernata – gwiazdę ostatniej edycji MasterChef Junior – takie atrakcje przyciągnęły całe rodziny na dziesiąty Eko-Festyn na Świętej Górze. Rodzinną zabawę połączono z wiedzą na temat zdrowego stylu życia i troską o środowisko naturalne regionu. Partnerem wydarzenia […]
Przeczytaj więcejGry dla dzieci, sadzonki drzew od Nadleśnictwa w Piaskach, a nawet zupa ogórkowa przygotowana przy współudziale małego Mateusza Biernata – gwiazdę ostatniej edycji MasterChef Junior – takie atrakcje przyciągnęły całe rodziny na dziesiąty Eko-Festyn na Świętej Górze. Rodzinną zabawę połączono z wiedzą na temat zdrowego stylu życia i troską o środowisko naturalne regionu. Partnerem wydarzenia było Stowarzyszenie Przedsiębiorczość dla Ekologii.
10. edycja Eko-Festynu odbyła się pod hasłem „Duch Boży nad wodami”. Towarzyszyła mu wystawa „Wpływ kopalni węgla brunatnego na zasoby wodne”, przygotowana przez Stowarzyszenie Przedsiębiorczość dla Ekologii. Uczestnicy festynu mogli na własne oczy zobaczyć, jaki wpływ na środowisko naturalne regionu, a szczególnie gospodarkę wodną, miałaby kopalnia odkrywkowa.
- Zdjęcia, jakie zaprezentowaliśmy na wystawie, pochodziły z terenów, które z powodu działalności odkrywek zostały niemal zamienione w pustynie. W ten sposób chcieliśmy pokazać mieszkańcom, jak będzie wyglądał nasz region, jeśli dojdzie do budowy kopalni – podkreśla Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
Stowarzyszenie zorganizowało również konkurs ekologiczny. Uczestnik, który wykazał się największą wiedzą, otrzymał nagrodę specjalną – był nią ufundowany przez Stowarzyszenie rower. Tym razem zwycięzcą okazał się mieszkaniec Szelejewa w powiecie Piaski.
- Cieszymy się, że ponownie mogliśmy być partnerem tak cennej inicjatywy jak Eko-Festyn. Duża wiedza uczestników festynu na temat ekologii jest dowodem, że działania edukacyjne podejmowane przez nas przynoszą efekty, a dbałość o środowisko naturalne jest coraz ważniejsza dla mieszkańców regionu - podkreśla Leszek Wenderski.
Budowa kopalni odkrywkowej węgla brunatnego w południowo-zachodniej Wielkopolsce była przedmiotem debaty Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP. Wnioski z dyskusji były jednoznaczne – jeżeli decyzja o powstaniu odkrywki zostanie podjęta bez odpowiedniej analizy zysków i strat, jej skutki będą katastrofalne dla regionu. „Bezpieczeństwo żywnościowe, energetyczne i środowiskowe a kwestia rozwoju energetyki opartej na węglu brunatnym […]
Przeczytaj więcejBudowa kopalni odkrywkowej węgla brunatnego w południowo-zachodniej Wielkopolsce była przedmiotem debaty Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP. Wnioski z dyskusji były jednoznaczne – jeżeli decyzja o powstaniu odkrywki zostanie podjęta bez odpowiedniej analizy zysków i strat, jej skutki będą katastrofalne dla regionu.
„Bezpieczeństwo żywnościowe, energetyczne i środowiskowe a kwestia rozwoju energetyki opartej na węglu brunatnym na przykładzie planowanej kopalni odkrywkowej na złożu Oczkowice” – pod takim hasłem odbyło się posiedzenie sekcji „Wieś, rolnictwo” Narodowej Rady Rozwoju. W spotkaniu gremium doradczo-konsultacyjnego przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej wzięli udział naukowcy, eksperci, samorządowcy oraz przedstawiciele lokalnych społeczności – Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii oraz Nasz Dom.
Podczas debaty poruszono wiele aspektów, które były pominięte w analizach przygotowywanych przez inwestora. Dyskutowano m.in. o negatywnym wpływie odkrywki na gospodarkę wodną, środowisko naturalne oraz ekonomiczny, produkcyjny i społeczny potencjał rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego.
- Przedstawiane dane, oparte o profesjonalne ekspertyzy, wzbudziły duże zainteresowanie członków Rady. Jej sekretarz stwierdził wprost, że ewentualna decyzja o wydobyciu węgla będzie dużym problemem nie tylko dla regionu, ale również dla sektora energetycznego. Gołym okiem bowiem widać, że bezpośrednie i pośrednie koszty związane z budową kopalni są niedoszacowane – relacjonuje obecny na spotkaniu Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
Jako przykład niedoszacowanych zagrożeń i kosztów wskazywano wpływ odkrywki na wody podziemne. Zdaniem prof. dr hab. Jana Przybyłka z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu poziom tych wód znacznie się obniży, powodując susze na ogromnym obszarze. Co więcej, pod pokładami węgla w złożu Oczkowice znajdują się już wody zasolone (1-2g/l) a głębiej solanki o ogromnym zasoleniu sięgającym 100g/l tj. o stężeniu trzykrotnie wyższym niż w oceanie światowym (35g soli w litrze wody morskiej). Wody słone w procesie odwodnienia będą wydobywane i zrzucane do miejscowych cieków powierzchniowych i dojdzie do ogromnego skażenia terenu.
Burmistrz Sebastian Czwojda dodaje: analizowałem lokalizację większości istniejących kopalni odkrywkowych – zawsze budowane były w miejscach, gdzie występowały tylko wody słodkie. Osoby w polskim Rządzie, podejmujące decyzje co do ochrony złóż i ewentualnej eksploatacji, w swoich analizach muszą brać pod uwagę, że w naszym regionie pod złożem węgla brunatnego znajduje się pod wysokim ciśnieniem zawierająca wiele szkodliwych minerałów i substancji słona woda.
Uczestnicy spotkania dużo uwagi poświęcili również niebezpieczeństwu, jakie wiąże się z samym wpisaniem Oczkowic na listę złóż strategicznych.
- Taka decyzja w przypadku każdego złoża oznacza, że na mapie Polski pojawia się biała plama. Gminy dotyka stagnacja, przedsiębiorcy boją się inwestować, bo wiedzą, że za chwilę mogą wszystko stracić. To duży problem w kontekście rozwoju całych regionów, szczególnie tak ważnych dla bezpieczeństwa żywnościowego kraju jak południowo-zachodnia Wielkopolska, której ogromną wartością jest wysoko rozwinięte rolnictwo – podkreśla prof. dr hab. Walenty Poczta, dziekan Wydziału Ekonomiczno-Społecznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz członek Narodowej Rady Rozwoju.
Konkluzje z dyskusji były jednoznaczne – przy podejmowaniu decyzji o wpisaniu Oczkowic na listę złóż strategicznych oraz o budowie kopalni odkrywkowej trzeba przeprowadzić rzetelną analizę potencjalnych zysków i realnych strat.
- Jeden z członków Rady przyznał, że w świetle przedstawionych przez nas zagrożeń pomysł z wydobyciem węgla ze złoża Oczkowice wydaje się błędny, a jego skutki katastrofalne. Cieszymy się, że zostaliśmy wysłuchani przez tak istotne grono. My również uważamy, że przy podejmowaniu decyzji mającej tak daleko idące konsekwencje należy zachować olbrzymią staranność. Niestety, mamy wrażenie, że nie zawsze tak jest, a niektóre decyzje zapadają w sposób mglisty – mówi Leszek Wenderski, zaś wicestarosta gostyński Czesław Kołak dodaje: – Nie rozumiemy na przykład, dlaczego samorząd i organizacje reprezentujące mieszkańców nie są uznawane za stronę w postępowaniu dotyczącym powstania odkrywki. Nie jesteśmy przeciwko rozwojowi, ale musi się on odbywać w sposób zrównoważony, uwzględniając interesy wszystkich, a nie tylko inwestora.
Przedstawiciele samorządu przedstawili również inne zastrzeżenia do trybu prowadzenia postępowania administracyjnego przez ministerstwo środowiska.
- Z jednej strony słyszymy, że żadne decyzje nie będą podejmowane bez wnikliwej analizy, z drugiej Urząd Marszałkowski dostaje niespodziewanie prośbę z Ministerstwa Środowiska o objęcie ochroną złoża Oczkowice, której nie poprzedziły żadne konsultacje. Na nasze pytanie, na jakiej podstawie prawnej mamy to zrobić, do dziś nie dostaliśmy odpowiedzi. A zadaliśmy je trzy miesiące temu – dziwi się wicemarszałek województwa wielkopolskiego Wojciech Jankowiak.
Spotkanie z Narodową Rada Rozwoju było również okazją do zaprezentowania stanowiska mieszkańców regionu w sprawie budowy kopalni.
- Chcemy nadal być zagłębiem rolniczym, a nie przemysłowym. To stanowisko nie tylko sześciu tysięcy członków naszego stowarzyszenia, ale i zdecydowanej większości mieszkańców południowo-zachodniej Wielkopolski, którzy licznie stawiali się na wielu protestach przeciwko budowie kopalni. Dość powiedzieć, że petycję w tej sprawie podpisało niemal 27 tysięcy osób. To głos, którego nikt nie powinien lekceważyć – podkreśla Janusz Maćkowiak, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Nasz Dom.
Wnioski z dyskusji w Narodowej Radzie Rozwoju zostaną teraz przekazane Prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie, który w oparciu o nie przygotuje swoje stanowisko, które zaprezentowane następnie zostanie ministrom środowiska, rolnictwa i rozwoju.
Przedstawiciele samorządu i organizacji społecznych obecni na spotkaniu w NRR
Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego Wojciech Jankowiak, wicestarosta gostyński Czesław Kołak, członek zarządu starostwa rawickiego Antoni Jórdeczka, burmistrz Krobi Sebastian Czwojda, burmistrz Miejskiej Górki Karol Skrzypczak, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii Leszek Wenderski, wiceprezes Stowarzyszenia Nasz Dom Janusz Maćkowiak.
Przedstawiciele Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii wzięli udział w konferencji „Złoże węgla brunatnego Oczkowice – właściwe rozpoznanie hydrogeologiczne i inna uwarunkowania”. Podczas spotkania poruszono temat negatywnego wpływu planowanej kopalni na środowisko oraz omówiono straty ekonomiczne, jakie odkrywka spowoduje w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym. W konferencji wzięli udział naukowcy, samorządowcy, lokalni politycy, ministrowie, członkowie organizacji pozarządowych oraz […]
Przeczytaj więcejPrzedstawiciele Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii wzięli udział w konferencji „Złoże węgla brunatnego Oczkowice – właściwe rozpoznanie hydrogeologiczne i inna uwarunkowania”. Podczas spotkania poruszono temat negatywnego wpływu planowanej kopalni na środowisko oraz omówiono straty ekonomiczne, jakie odkrywka spowoduje w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym.
W konferencji wzięli udział naukowcy, samorządowcy, lokalni politycy, ministrowie, członkowie organizacji pozarządowych oraz mieszkańcy południowo-zachodniej Wielkopolski. Łącznie w Sanktuarium na Świętej Górze pojawiło się niemal pięćset osób, które od zaproszonych naukowców dowiedziały się, jaki los czeka ich region po wybudowaniu kopalni.
- Z powodu odwadniania odkrywki wysychać będą tereny nawet do 25 kilometrów od jej granic. Brak wody to jednak nie jedyne zagrożenie. Problemem będzie także pogorszenie jej jakości, głównie ze względu na solanki, czyli niezdatne do użytku wody głębinowe, które będą musiały zostać wypompowane na powierzchnię – ostrzegał prof. Jan Przybyłek, geolog z Uniwersytetu Adam Mickiewicza w Poznaniu.
Pozostali uczestnicy wyliczali straty społeczne i ekonomiczne, wiążące się z budową kopalni. Podważano także sens inwestowania w przestarzałe i nieefektywne źródła energii. O tym, z jakimi problemami już teraz borykają się lokalne firmy, opowiadał z kolei Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
- Planowana wizja objęcia złóż węgla ochroną skutkuje zatrzymaniem wielu inwestycji. Niedługo może się okazać, że nie będziemy mogli wybudować na swoim terenie żadnego budynku, gdyż może on w przyszłości utrudnić dostęp do kopalin. Jak w takiej sytuacji można mówić o rozwoju regionu? Twierdzenie, że węgiel jest dla nasz wszystkich szansą, to całkowite nadużycie – komentował prezes Stowarzyszenia.
Obecny na spotkaniu wiceminister środowiska Mariusz Gajda przywiózł z Warszawy dobre wieści i ważne deklaracje.
- Jestem całkowicie po państwa stronie. Południowo-zachodnia Wielkopolska jest zbyt ważna dla polskiego rolnictwa, by niszczyć ją poprzez budowę kopalni. Te ziemie powinny nadal produkować dobrą i zdrową żywność, dlatego musimy trwale je zabezpieczyć przed tego typu pomysłami. Jesteśmy nawet gotowi zmienić prawo, by kopalni tutaj nie było – stwierdził.Z kolei wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak powiedział wprost: – Dopóki moja formacja będzie u władzy, kopalnia na pewno nie powstanie.
Podczas spotkania padło wiele zapewnień. Jednym z nich była obietnica zainteresowania tematem premier Beaty Szydło. Niebawem ma się również odbyć spotkanie z Głównym Geologiem Kraju Mariuszem Orionem-Jędrsykiem.
- Poważni politycy złożyli nam dzisiaj wiele obietnic. Jesteśmy nimi podbudowani, ale dopiero przyszłość pokaże, czy słowa te przerodzą się w czyny. Oby tak się stało – podsumował konferencję Leszek Wenderski.
Przedsiębiorcy z regionu po raz kolejny łączą siły z naukowcami w walce przeciwko kopalni odkrywkowej w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Tym razem podczas spotkania w Rokosowie debatowali nad wspólną inicjatywą, mającą na celu zaprezentowanie potencjału rolnictwa w regionie i jego pozytywny wpływ na otoczenie. – Celem naszych działań jest utrzymanie dotychczasowego charakteru tych ziem i rozwijanie ich […]
Przeczytaj więcejPrzedsiębiorcy z regionu po raz kolejny łączą siły z naukowcami w walce przeciwko kopalni odkrywkowej w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Tym razem podczas spotkania w Rokosowie debatowali nad wspólną inicjatywą, mającą na celu zaprezentowanie potencjału rolnictwa w regionie i jego pozytywny wpływ na otoczenie. – Celem naszych działań jest utrzymanie dotychczasowego charakteru tych ziem i rozwijanie ich z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju – tłumaczy Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
Tematem przewodnim spotkania była ekspertyza „Ekonomiczny, produkcyjny i społeczny potencjał rolnictwa i jego otoczenia w południowo-zachodniej Wielkopolsce”, mająca ukazać wpływ tej gałęzi gospodarki na region. Dokument powstanie dzięki współpracy środowiska biznesowego z naukowym i ma być głosem lokalnych przedsiębiorców w dyskusji na temat Planu Zagospodarowana Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego 2020+, którego uchwalenie ma nastąpić jesienią przyszłego roku.
- W planie zostaną wyznaczone tzw. obszary funkcjonalne, a zgodnie z projektem teren południowo-zachodniej Wielkopolski będzie przeznaczony pod wysokokulturową działalność rolniczą. Uważamy, że rolnictwo jest najważniejszym potencjałem naszego regionu, stąd też decyzja o tym, aby wspólnie z naukowcami zaprezentować jego znaczenie dla lokalnej i krajowej gospodarki. Nasza ekspertyza ma dostarczyć argumentów w walce o utrzymanie dotychczasowego charakteru tych ziem i pomóc w chronieniu jej przed nadmiernym uprzemysłowieniem – podkreśla Leszek Wenderski, prezes Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii.
W przygotowaniu ekspertyzy pomogą eksperci z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. – Ma to być ekonomiczny i społeczny rachunek zysków i strat, jakie wiążą się z powstaniem kopalni odkrywkowej na tym terenie. Mówiąc o stratach mam na myśli nie tylko samo rolnictwo, ale szereg powiązanych z nim gałęzi przemysłu, które ucierpią w wyniku realizacji inwestycji. Zależy nam również na wykazaniu, że bezpieczeństwo żywnościowe nie jest czymś gorszym od bezpieczeństwa energetycznego, a sektor rolno-spożywczy ma istotny wpływ na sytuację ekonomiczną regionu i całego kraju – tłumaczy prof. dr hab. Walenty Poczta, dziekan Wydziału Ekonomiczno-Społecznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który stanął na czele zespołu opracowującego ekspertyzę.
W spotkaniu uczestniczyli rolnicy, przedstawiciele przedsiębiorstw funkcjonujących w południowo-zachodniej Wielkopolsce oraz reprezentanci lokalnych samorządów z obszarów, na których ma powstać kopalnia odkrywkowa. Obecny był również Marek Bryl, dyrektor Wielkopolskiego Biura Planowania Przestrzennego, który przybliżył projekt Planu Zagospodarowana Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego 2020+ oraz ideę wyznaczenia obszarów funkcjonalnych na terenie województwa.
- Powiaty gostyński, rawicki i krotoszyński to obszary o wyjątkowej kulturze rolnej. Szczegółowa analiza cech zagospodarowania terenu Wielkopolski wykazała, że tereny te wyróżniają się spośród innych regionów województwa, a ponadto posiadają wewnętrzny potencjał rozwojowy. To wartość, którą doceniają radni Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, stąd wskazanie do ochrony tego potencjału i rozwijaniu funkcji rolniczej regionu. Temu służyć będą też zapisy Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego 2020+, nad którym obecnie pracujemy w Urzędzie Marszałkowskim – mówi Marek Bryl.
Stowarzyszenie „Przedsiębiorczość dla ekologii” zrzesza przedsiębiorców działających na terenie województwa wielkopolskiego. Wspólnie podejmujemy inicjatywy proekologiczne oraz promujemy prowadzenie biznesu w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju i przy poszanowaniu środowiska naturalnego.
Ochrona i zachowanie środowiska naturalnego, w szczególności terenów województwa wielkopolskiego
Prowadzenie edukacji ekologicznej
Ochrona obszarów województwa wielkopolskiego przed ich nadmiernym uprzemysłowieniem w celu zachowania obszarów wykorzystywanych rolniczo
Promowanie województwa wielkopolskiego jako miejsca wypoczynku
Propagowanie i kształtowanie postaw proekologicznych
Leszek Wenderski
dr Witold Szpurka
Sławomir Paszkier